فراهم کردن فرصت‌هایی برای کودکان برای استفاده فعالانه از حواس خود هنگام کشف دنیای خود از طریق “بازی حسی” برای رشد مغز بسیار مهم است این به ایجاد اتصالات عصبی در مسیرهای مغز کمک می‌کند. فعالیت‌های حسی، میل اکتشاف را در کودکان تحریک کرده و به طور طبیعی آنها را به کشف و استفاده از قواعد علمی در هنگام بازی، خلاقیت، تحقیق و بررسی تشویق می‌کنند. دراین مقاله گروه مداد سبزبه تعریف و فواید بازیهای حسی برای کودکان می‌پردازیم، با ما همراه باشید.
بازیهای حسی چیست؟
بازی حسی شامل هر فعالیتی است که حواس کودک را تحریک می کند: لامسه، بویایی، چشایی، حرکت، تعادل، بینایی و شنوایی. فعالیت های حسی، به کودک کمک می کنند مهارت های یادگیری پیچیده تر را بدست بیاورد و باعث رشد شناختی، رشد زبان، و تقویت مهارت های حرکتی درشت، تعامل اجتماعی و مهارت های حل مسئله در کودک می شود.
فعالیت‌های حسی به کودکان اجازه می‌دهد آستانه‌های خود را برای اطلاعات حسی مختلف اصلاح کنند و به مغزشان کمک می‌کند تا ارتباطات قوی‌تری برای پردازش و پاسخ به اطلاعات حسی ایجاد کند.
به عنوان مثال در ابتدا کودک ممکن است در حین بازی با همسالان خود، به خاطر وجود سر و صداهای محیطی نتواند روی بازی متمرکز شود. اما از طریق بازی های حسی تقویت کننده شنوایی، کودک یاد می گیرد به سر و صدایی که مهم نیست توجهی نشان ندهد و روی بازی خود تمرکز کند.
سه سال اول زندگی، زمان رشد و تكامل سریع کودک است و ورود از مرحله نوزادي به نوپایی و سپس رسيدن به مرحله پيش دبستاني. کودکان در این دوره با استفاده از حواس پنج گانه خود، محیط اطراف را می‌شناسند.بنابراین کودک هر چه بیشتر از حواس خود استفاده کند ، درک و شناخت او از محیط نیز بیشتر می‌شود.
فواید بازی های حسی برای کودکان چیست؟
به طور کلی از فواید بازی های حسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تقویت قدرت اکتشاف در کودکان
- افزایش توانایی مغز در پردازش اطلاعات
- آرام کردن کودک مضطرب یا نا آرام
- یادگیری صفات حسی مانند نرم، سفت، خشک، مرطوب، سرد، گرم
- شناسایی و درک بوهای مختلف
- برقراری ارتباط کلامی موثر
- توانایی کودک در یادگیری و انجام کارهای پیچیده و ظریف
- درک بهتر محیط و دنیای پیرامون
- افزایش مهارت‌های شناختی رفتاری کودکان مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم یا اختلالات یادگیری
- افزایش هماهنگی حس و حرکت
- رشد قدرت تخیل
- تقویت هوش هیجانی کودک
- شکل گیری اعتماد به نفس در کودکان
- تقویت ارتباط با دیگران از طریق گفتار، زبان بدن و حالت صورت
چند نمونه بازی آموزنده مهارت‌های حسی
1. پوشیدن کت
روشی سریع و لذت بخش برای کودکان تا کتشان را خودشان بپوشند.
کت را بر روی زمین یا میز کوتاهی بگذارید. به گونه‌ای که داخل آن طاقباز باشد.
از کودک بخواهید تا رو به طرفی از کت که یقه دارد بایستد.
اگر کت روی زمین است از کودک بخواهید که بر روی پاهایش بنشیند و دست هایش را داخل آستین‌ها کند.
از کودک بخواهید تا در حال برخاستن، دست هایش را به بالا و طرفین حرکت دهد تا کت کاملا بر تنش بنشیند.
2. بستن دکمه پیراهن
این فعالیت پیچیده را می‌توانید به مراحل ساده تقسیم کنید. با آرامش، هر مرحله را با کودک تمرین کنید. یکی از مشکلات رایج کودکان در بستن دکمه پیراهن، عدم هماهنگی است که در نهایت دکمه کم یا زیاد میاورند. برای سهولت کار، پیراهن را روی میز قرار دهید.
پیراهن یا ژاکتی با دکمه‌های بزرگ انتخاب کنید.
پیراهن را روی میز بگذارید تا کودک بتواند به وضوح آن را ببیند. دکمه‌های پیراهن را باز کنید و دوباره ببندید تا کودک بتواند ببیند که چطور این کار انجام می‌گیرد.
از پایین شروع کنید و دکمه پایین را به آرامی وارد سوراخ جادکمه کنید.
جادکمه را تا جای ممکن گشاد کنید تا کودک راحت‌تر بتواند دکمه را وارد سوراخ جادکمه کند. همه دکمه را به آرامی باز کنید و اجازه دهید کودک بستن دکمه‌ها را تمرین کند.
3. جعبه بازی
این بازی باعث تحریک حس لامسه کودک می‌شود و تجربه‌های قبلی او را یادآوری می‌کند. بیشتر کودکان از انجام این بازی لذت فراوانی می‌برند. بازی به این شکل است که کودک باید اشیایی را که درون کیسه قرار دارند لمس کند و نام آنها را بگوید. این بازی هم چنین موجب آموختن کلمات جدید به کودک می‌شود. شما می‌توانید از کودک بپرسید که چگونه آن شیء را درست حدس زده است.
از اشیا با شکل‌ها و جنس‌های مختلف و یا اسباب بازیهای کودک استفاده کنید.
برای کودک کم سن و سال از سه شی شروع کنید و سپس تعداد را بالا ببرد.
قبل از شروع بازی به کودک اشیا داخل سبد را نشان دهید و نام آنها را نیز بگویید.
4. بازی با صدا‌ها
این فعالیت به کودک یاد می‌دهد که هنگامی که یک شی ضربه بخورد، صدا ایجاد می‌کند. سپس از او درباره صدا می‌پرسید تا بگوید که صدا “بلند” است یا “آهسته”. انجام این فعالیت به درک زبانی او نیز کمک می‌کند. برای مقایسه صدا‌ها وقت بگذارید تا کودک متوجه شود که باید برای تشخیص نوع صدا دقت کند. ترجیحا از ساز‌های اسباب بازی برای این فعالیت استفاده نکنید.
5. جمع آوری برگ‌ها
کودکان تمایل به جمع آوری اجسام دارند. آنها از پیداکردن گنجینه‌هایی در حیاط و باغچه و سپس مخفی کردنشان در داخل انباری لذت می‌برند. این فعالیت براساس همین رفتار کودکان طراحی شده است.
هنگامی که با کودک در پارک یا حیاط خانه هستید، برگ‌ها با اشکال مختلف را جمع آوری کنید. سعی کنید چهار تا شش مدل برگ به تعداد زیاد جمع آوری کنید.
برگ‌ها را در سبد ریخته و از کودک بخواهید آنها را دسته بندی کند.
یکی از برگ‌ها را انتخاب کنید، روی کاغذ بگذارید و شکل آن را بکشید. سپس جزییاتش را تکمیل کنید.
حال از کودک بخواهید تا این کار را با برگ‌های دیگر انجام دهد.
سخن آخر
در دنیایی که به طور فزاینده ای از صفحه نمایش ها و تجربیات مجازی اشباع شده است، بازی های حسی فعالیت های عملی و پایه ای را ارائه می دهند که رشد کودکان را به شیوه ای جامع پرورش می دهد. این بازی ها می توانند راهی سرگرم کننده، جذاب و موثر برای تسهیل یادگیری و توسعه مهارت ها باشند. بسیاری از والدین نسبت به انجام بازی های حسی توسط کودک خود مقاومت دارند که این اغلب به دلیل ریخت و پاش این نوع بازی هاست ، انواع بازی های حسی بدون کثیف کاری و انواع راهکارها برای کاهش یا تمیزکاری راحت تر این نوع بازی ها وجود دارد که می توانید از آن ها استفاده کنید. اما در نظر داشته باشید نقش والدین به عنوان تسهیل گر در کنار کودک، فراهم کردن بستر های مناسب برای یادگیری، کشف و رشد کودک است.
بدون دیدگاه