کودکان خردسال همیشه نیاز به توجه دارند و ممکن است راه‌های مختلفی را برای جلب توجه اطرافیان انجام دهند، مخصوصا در سنین زیر ۵ سال، کودکان در حین تقلید از دیگران (مانند اعضای خانواده ،همکلاسی و دوستان و…) حرف‌های زشت بزنند. در سنین بالاتر کودکان اغلب می‌خواهند واکنش والدین خود را آزمایش کنند و این عمل برای بسیاری از والدین چندان خوشایند نیست. یادتان باشد که کودک به‌مرور وارد جامعه می‌شود و ممکن است از افراد مختلف حرف‌های نامناسب یاد بگیرد. شما نمی‌توانید از قرار گرفتن آنها در معرض فحش و ناسزا جلوگیری کنید. شما باید با رفتارهای خود به کودک یاد بدهید که این حرف‌ها را به زبان نیاورد. با گروه مداد سبز همراه باشید تا به دلایل فحاشی در کودکان و روشهای حل این مشکل بپردازیم.
علل روان‌شناسی بددهنی در کودکان چیست؟
امروزه یکی از مشکلاتی که خانواده‌ها با آن روبه‌رو هستند، بددهنی کودکان است. همان‌طور که همه می‌دانند، هیچ عاملی به‌تنهایی نمی‌تواند باعث یک مشکل تربیتی شود. در اینجا اما به چند مورد از سوء‌رفتارهایی که می‌تواند باعث بی ادبی کودک شود، به‌صورت مشروح می‌پردازیم.
رابطه عدم احترام به کودک از سوی اطرافیان
تنها می‌شود از کودکانی انتظار ادب و احترام داشته باشیم که با آنها با احترام برخورد شده است. هرچه والدین و دیگر اعضای خانواده با کودک رابطه صمیمی‌تر و محترمانه‌تری داشته باشند، سطح ادب و احترام کودک نسبت به دیگران افزایش خواهد یافت. تأثیر این عامل را نه‌تنها در کودکان، بلکه در بزرگ‌سالان نیز می‌توان مشاهده کرد. در حالت عادی، زمانی که با فردی با احترام برخورد کنید، رفتارش با زمانی که با بی‌احترامی با او صحبت کنید، تفاوت دارد. اولین دلیل بد دهنی کودکان، رعایت نشدن احترام در قبال آنها است.
نقش ازبین‌رفتن نزاکت به‌صورت عمومی در فحش دادن کودکان
امروز دیگر کم‌تر مکانی را می‌توان یافت که حرف‌های زشت و الفاظ رکیک در آن استفاده نشود. کودکان در جاهایی مثل تاکسی و خیابان، از رانندگان و مردم حرف‌های بد می‌شنوند و متأسفانه یاد می‌گیرند و ممکن است در زمانی دیگر از آنها استفاده کنند. این‌گونه پرخاش‌ها و رفتارهای غلط که در جامعه جاافتاده است، موجب می‌شود که در کودکان اثر مخرب بگذارد. یکی از اصلی‌ترین دلایل بد دهنی کودکان، ازبین‌رفتن نزاکت و احترام در سطح جامعه عنوان می‌شود.
نقش ترویج شیوه‌های بیان نامناسب در بد دهنی کودکان
یکی از دلایل بد دهنی کودکان، مد شدن و ترویج بیان نامناسب است. همواره یکی از تفریحات کودکان و نونهالان که در تربیت آنها نیز نقش به سزایی دارد، تلویزیون و به‌صورت کلی رسانه است. درست است که کودکان نباید برنامه نامناسب برای سنشان را تماشا کنند؛ اما در بیشتر موارد این مسئله رعایت نمی‌شود. گذشته از این حرف‌ها نمی‌توان همه چیز را به گردن رسانه انداخت. برخی از این موارد به دلیل عدم رعایت اخلاق در حرف‌زدن توسط بزرگ‌ترها است. معمولاً بزرگ‌ترهایی هستند که عادت دارند در تعاریف و حرف‌های روزمره خود، از ناسزا گفتن استفاده کنند. در این موارد بسیار طبیعی است که کودکان این کار را تقلید کرده و به این‌گونه رفتار عادت کنند.
هنگام فحاشی کودک چه واکنشی باید نشان داد؟
- درآن لحظه والدین نباید پاسخی به کودک دهند، والدین نباید در روش ادب کردن کودک، خودشان بی‌ادب باشند.
- همان گونه که می‌خواهید فرزندتان با شما صحبت کند، با او سخن بگویید.
- نسبت به این رفتار بی‌توجه باشید و بدانید که مرحله‌ای گذراست.
- برای جایگزینی پیشنهاد کنید. برای تخلیه احساساتش، روشهای سالمی جهت یادگیری مهارت ابراز صحیح خشم و کنترل آن را به او پیشنهاد دهید.
- از هیجان زده شدن، شوکه شدن، مسخره کردن، تنبیه و نصیحت کردن، خندیدن و یا واکنش‌های افراطی اجتناب کنید.
- کاری کنید تا از آن کلمه متنفر شود. کابرد مکرر یک کلمه قدرت آن را از بین می برد. بنابراین با تکرار آن کلمه، از آن کلمه زشت خسته می‌شود. مثلا به ازای هر سال سن کودک، یک دقیقه آن واژه را تکرار کند. به این صورت از تکرار واژه مشخص به ستوه آمده و دیگر نمی‌خواهد آن را تکرار کند.
- بیان احساس ناراحتی خودتان: من دوست ندارم اینجوری با من حرف بزنی.
- به خاطر گستاخی کودک را تنبیه نکنید، زیرا با تنبیه فقط ترس را آموزش می‌دهیم و نه احترام را.
- در مقابل ناسزایی کودک به جای تنبیه‌های ناکارآمد، محرومیت‌های موثر را در نظر بگیرید و او را از انجام فعالیت‌های مورد علاقه‌اش مثل فوتبال بازی کردن و یا استفاده از تبلت و … محروم کنید، البته لازم به ذکر است که این پیامدها، از قبل اطلاع داده شود و برای کودک بدیهی باشد و بداند چه محرومیتی در انتظارش است. در اعمال پیامدها اعتدال را حفظ کنید و کاملا با آرامش برخورد کنید.
- سخن گفتن پسندیده او را تشویق کنید، تا بداند چه نوع واژه‌هایی را ترجیح می‌دهید.
- مراقب دوستان، رسانه‌ها و حتی کلام خود باشید، زیرا آنچه به گوشش می‌رسد از دهانش بیرون می‌آید.
- از برچسب زدن به کودک و گفتن اینکه پسر بدی هستی، بی‌ادب و گستاخی و …. بپرهیزید.
- فیلم‌های خشونت آمیز تلویزیونی را، محدود کنيد و در انتخاب کارتون‌ها و برنامه‌ها دقت کنید.
گاهی به کار بردن الفاظ زشت تنها بخشی از مشکل نهفته دیگری است و این الفاظ تنها نمای بیرونی آن مشکل است و در صورت ادامه مشکل مراجعه به رواشناس کودک توصیه می‌شود.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم تا به نکاتی در رابطه با بددهنی کودکان بپردازیم.مشخصا این مشکل ،والدینی را که با این مشکل مواجه اند را تا چه حد می تواند سردرگم و عصبانی کند. باید بدانید که هرچند این مشکل می‌تواند در آینده بزرگ‌تر شود و دردسرساز باشد؛ اما با پیشگیری و رفع این مشکل به‌صورت اصولی و آگاهانه، می‌توان به‌راحتی آب خوردن از کنار این دردسر رد شد. مسلما این عصبانیت شما نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه کار را سخت تر خواهد کرد.بنابراین در مقابله با بد دهنی کودکان، ابتدا آرامش خود را حفظ کنید و سپس دستورالعمل‌های بیان شده را به کار بگیرید. در صورت نگرانی بیشتر نیز، حتماً به متخصص مراجعه کنید.
بدون دیدگاه