تنظیم خواب کودک یکی از شایع ترین نگرانی های اکثر والدین می باشد. مشکلات خواب کودکان موجب می شود، والدین برای ساعات طولانی با کودک خود بیدار بمانند و روش های مختلف را برای خواباندن کودک امتحان کنند.
به طور کلی دلایل زیادی از جمله داشتن احساس امنیت در خانواده، رعایت رژیم غذایی مناسب برای کودک، نبودن تنش در خانواده و انجام بازی های کودکانه، می تواند به بهبود کیفیت خواب کودک کمک کند. کودکان باید از سنین پایین به یک روتین شبانه عادت کنند. ولی چگونه باید این روتین را عملی کرد؟
در این مقاله سعی داریم راه‌هایی اصولی و کاربردی را برای تنظیم وقت خواب کودکان به شما آموزش دهیم:
برنامه‌ریزی مشخص داشته باشید
اگر برای فرزندتان مشخص کنید که هر فعالیتی چه ساعتی باید انجام شود. اگر می‌خواهید فرزندتان ساعت 9 شب بخوابد، نباید هر شب ساعت 5 دقیقه به 9 شروع کنید به غر زدن تا او بالاخره ساعت 10 راضی شود به تختش برود!
با استفاده از مقوا و مداد رنگی و با کمک کودک، برای زمان خواب یک برنامه‌یزی بامزه و قابل درک درست کنید. برای مثال اگر قرار است کودک ساعت 9 بخوابد، برنامه ریزی را طبق لیست زیر تنظیم کنید:
ساعت 8: خاموش کردن تمام وسایل الکترونیکی و اتمام تماشای تلویزیون
ساعت 8:15: پوشیدن لباس خواب و مسواک زدن
ساعت 8:30: خواندن کتاب داستان قبل از خواب
ساعت 9: گفتن شب به خیر و خاموش کردن چراغ‌ها
با چنین برنامه‌ریزی پله به پله‌ای، کودک زمان پیدا میکند تا برای خوابیدن آماده شود.
حفظ برنامه خواب در آخر هفته
برای حفظ برنامه خواب کودک تان حتی آخر هفته ها هم به برنامه خواب کودک پایبند باشید، با این کار کودک عادت می کند که بدون هیچ گونه مشکلی بخوابد و سر وقت بیدار شود، در آخر هفته ها کودک می تواند یک ساعت بیشتر از ساعت خواب معمولی بیدار بماند و این برنامه نباید بهم ریخته شود.
میزان نیاز خواب کودک در سنین مختلف
کودکان در سنین مختلف، به مقادیر متفاوتی از خواب احتیاج دارند. اگر برنامه‌ی خوابتان اصولی و واقع‌گرایانه نباشد، موفق نخواهید شد. در جدول زیر میزان خواب کودک در رده‌های سنی مختلف برایتان شرح داده شده است:
| میزان خواب مورد نیاز کودک | رده سنی |
| 12 تا 16 ساعت | نوزادان 4 تا 12 ماه |
| 11 تا 14 ساعت | کودکان 1 تا 2 سال |
| 10 تا 13 ساعت | کودکان 3 تا 5 سال |
| 9 تا 12 ساعت | 6 تا 12 سال |
| 8 تا 12 ساعت | نوجوانان 13 تا 18 سال |
عدم استفاده از وسایل الکترونیکی روی تخت
کودک تان را تشویق کنید که تخت خواب فقط جای خوابیدن است و نباید کودک تکالیفش را در تخت خواب انجام بدهد، نباید روی تخت خواب غذا بخورد و نباید از موبایل، تبلت و… روی تخت خواب استفاده کند، در صورتی که کودک این کار ها را روی تخت انجام بدهد مغز او به صورت ناخودآگاه تصور می کند که تخت خواب تنها برای خواب نبوده و در نتیجه نمی تواند خواب خوبی در تخت داشته باشد.
مطمئن شوید که او از چیزی نمی‌ترسد
به هیچ عنوان کودک تا را قبل از خواب از موجودات عجیب و غریب نترسانید، قبل از خواب قصه های نامناسب برای کودک تان نخوانید، برای کنترل ترس کودک تان می توانید یک چراغ خواب کودکانه برای او تهیه کنید و عروسک مخصوصی برای او خریداری کرده و به القا کنید که عروسک در هنگام خواب کودک از او محافظت میکند.همچنین می‌توانید از اتاق کناری با او حرف بزنید و بگویید در حال انجام چه کاری هستید تا او حضور شما را احساس کند.
انجام فعالیت های ورزشی در طول روز
کودکی که در طول روز خسته نشود، شب هم خوابش نمی‌گیرد! کودکان به طور متوسط باید یک تا دو ساعت فعالیت فیزیکی شدید روزانه داشته باشند. فرزندتان را بنا به علاقه‌اش در یک کلاس ورزشی ثبت‌نام کنید تا هم یک مهارت مفید بیاموزد و هم سلامتی‌اش تضمین شود.در ضمن دقت داشته باشید که کودکان دو تا سه ساعت قبل از خواب نباید فعالیت بدنی سنگین و ورزش انجم بدهند.
غذای مناسب قبل از خواب
به وعده های غذایی کودک قبل از خواب توجه کنید، کودک نباید با شکم خالی و یا شکم خیلی پر بخوابد، کودک می تواند قبل از خواب از وعده های غذایی سبک همچون شیر استفاده کند، به هیچ عنوان تا دو ساعت قبل از خواب کودک وعده های غذایی سنگین به او ندهید، این کار باعث بیدار ماندن کودک می شود.
همچنین غذاهایی که شامل شکر زیاد یا کافئین هستند، انرژی کودک را زیاد می‌کنند. به همین دلیل این نوع خوراکی‌ها اصلا مناسب شب‌ها نیستند. به جای این‌ها، یک غذای سبک با سبزیجات به فرزندتان بدهید.
کنترل دمای اتاق پیش از خواب
دمای داخلی بدن در کاهش یا افزایش سطح هورمون ملاتونین تاثیر گذار است بنابراین این فاکتور یکی دیگر از عوامل محیطی تاثیر گذار در چرخه خواب و بیداری کودک می باشد پس بهتر است برای خواب عمیق و راحت کودک تان ،دمای محیط اتاق را کمی پایین برده و هوای اتاق نسبت به دمای بدن کودک خنک باشد.
کمی حق انتخاب هم به کودک بدهید
درست است که فرزند شما ساعت خوابش را تعیین نمی‌کند؛ ولی اگر احساس کند کاملا نادیده گرفته می‌شود، از زمان خواب منزجز خواهد شد. می‌توانید به او بگویید تا بین دو لباس خواب یکی را انتخاب کند. همچنین کودک می‌تواند انتخاب کند که کدام کتاب داستان را برای او بخوانید.
از یک مشاور حرفه‌ای کمک بگیرید
اگر فرزندتان به صورت مداوم کابوس می‌بیند یا از خواب می‌پرد حتما با یک مشاور خوب صحبت کنید. همچنین اگر کودک باید مدت‌ها در تختش غلت بزند تا خوابش ببرد، بهتر است که کمک حرفه‌ای بگیرید.
از کمک گرفتن از مشاور خجالت نکشید. این کار به این معناست که شما به فرزندتان و سلامتی او اهمیت می‌دهید.
سخن پایانی
خواب یکی از موثر ترین عوامل در سلامت جسمانی و ذهنی کودکان است، خواب کافی در کودکان و نوزادان موجب بهبود عملکرد های آن ها، کیفیت امور روزمره شان، وزن شان، عملکردهای فیزیکی شان، سلامت جسمانی و روانی شان می شود، کمبود خواب کودکان تاثیرات منفی بسیاری در جسم و ذهن کودکان دارد که باید به آن توجه ویژه ای شود. این مسئله‌ای نیست که بخواهید با آن شوخی کنید. رشد فیزیکی و ذهنی فرزندتان در گرو یک خواب خوب شبانه است. مهربان ولی ثابت قدم باشید تا به تدریج فرزندتان به ساعت خوابش عادت کند.
همان طور که خوابیدن فرایند سختی برای بزرگسالان است برای کودکان نیز کار دشواری است، به جای اصرار زیاد بر روی زود خوابیدن با رعایت نکات ذکر شده و استفاده از ایده های آرامش بخش به تنظیم خواب کودک تان کمک کنید.
بدون دیدگاه